Trzy największe piramidy (Cheopsa, Chefrena i Mykerinosa) znajdują się w niewielkim miasteczku Giza, położonym 8 kilometrów na zachód od Kairu. W ich pobliżu leży też wiele mniejszych piramid i grobowców, w których najprawdopodobniej chowano egipskich dostojników i członków rodziny władców. Do kompleksu w Gizie należy też ogromny posąg Sfinksa, który miał strzec pośmiertnego spokoju egipskich królów.

Grobowce czy obserwatoria

Piramidy powszechnie uważane są za grobowce faraonów, jednak przez dziesięciolecia powstało też wiele innych hipotez na temat celu ich powstania. Ponieważ ich ściany są doskonale zorientowane wzdłuż linii północ-południe i wschód-zachód, niektórzy naukowcy uważali, że mogły to być olbrzymie obserwatoria astronomiczne lub zegary słoneczne. Były też teorie głoszące, że monumentalne budowle stworzyli przybysze z kosmosu. Niektórzy naukowcy i badacze doszukiwali się też znaczeń w mistycznych wyliczeniach różnych wymiarów piramid, które miały wyjaśnić ich przeznaczenie. Póki co najczęściej przyjmowana jest teoria o grobowcach. Jest tylko jedno ale — w piramidzie Cheopsa, uznawanej za grobowiec, nigdy nie odnaleziono zmumifikowanego ciała władcy i nie ma dowodu na to, że kiedykolwiek był w tym miejscu pochowany.

Niewolnicy dźwigali głazy

Choć potężne piramidy wybudowane zostały kilka tysięcy lat temu, technika ich wykonania i ogrom pracy budowniczych do dziś budzą podziw i niedowierzanie. Największą piramidą, uznawaną za jeden z siedmiu cudów świata, jest piramida Cheopsa. Powstała ona jako pierwsza za czasów IV dynastii egipskiej. Jej rozmiary są imponujące: podstawa o boku 227 metrów oraz 147 metrów wysokości. Do jej budowy wykorzystano około dwóch milionów wielkich granitowych bloków, z których każdy miał kilka metrów długości. Biorąc pod uwagę, że obiekt budowany był siłą rąk niewolników, piramida musiała być budowana co najmniej przez kilkadziesiąt lat. Niedaleko piramidy Cheopsa stoi druga co do wielkości piramida Chefrena. Zakłada się, że powstała kilkadziesiąt lat później, gdyż Chefren był synem faraona Cheopsa. Trzecia co do wielkości piramida należy natomiast do wnuka Cheopsa — Mykerinosa.

Okazały dom dla duszy

Skąd pomysł na tak monumentalne grobowce? Wynika to z wierzeń starożytnych Egipcjan, którzy uważali, że zmarły powinien być jak najlepiej wyposażony w podróż w zaświaty. Skoro więc umierał król, należało mu się iście królewskie wyposażenie. Razem z władcą chowano więc bogato zdobione stroje, kosztowności, oręż wojenną oraz wszelkie dobra doczesne. Piramidy były więc niejako domami dla ciała po śmierci, pełnymi doskonale wyposażonych komnat, a nawet pomieszczeń z zapasami wykwintnego jedzenia i trunków. Dusza zmarłego miała bowiem tam mieszkać, zanim połączy się z bogami w zaświatach. Władcy Egiptu wierzyli w nieśmiertelność, dlatego budowali sobie pośmiertne domy, które późniejsi myśliciele nazywali daremnym i głupim okazywaniem bogactwa. Jednak, jakby nie patrzeć, fundatorzy piramid w pewnym sensie zrealizowali swoje marzenie o nieśmiertelności — gdyby nie piramidy, ich imiona byłyby zaledwie wzmiankowane w podręcznikach do historii.
Anna Banaszkiewicz

Warto wiedzieć:
• W skład kompleksu piramid w Gizie wchodzą trzy trzy główne budowle — wszystkie mają kształt ostrosłupa o podstawie kwadratu.
• Największa z nich, Cheopsa (2560 p.n.e.), ma podstawę o boku 227 m i wysokość 147 m.
• Piramida Chefrena, tzw. Wielki Kefren, jest wysoka na 138 m.
• Piramida Mykerinosa ma tylko 62 m wysokości. Wokół tych piramid pobudowano szereg mniejszych, przeznaczonych na grobowce królowych i dostojników państwowych.
• Wielki Sfinks w Gizie powstał prawdopodobnie w III tysiącleciu p.n.e. i jest najstarszym tych rozmiarów posągiem na świecie.
• Posąg wykuty został z ogromnego bloku skalnego i przedstawia leżącego lwa z głową władcy — prawdopodobnie Chefrena.
• Sfinks wielokrotnie był zasypywany pustynnym piaskiem. Pierwsza próba odkopania posągu miała miejsce około roku 1400 p.n.e., pierwsze nowożytne prace wykopaliskowe odbyły się w 1817 r., zaś całą budowlę odkopano dopiero w 1925 r.