Z przedwojennym Wrocławiem nierozerwalnie związane jest nazwisko niemieckiego architekta Maxa Berga. Ten architekt i urbanista urodził się w 1870 roku w Szczecinie. Max Berg pod koniec 1908 roku wybrany został przez radę miasta Wrocławia na miejskiego radcę budowlanego. Architekt zamieszkał w willi przy ul. Kopernika na wrocławskim osiedlu Dąbie. Mieszkał tam przez prawie swój cały pobyt we Wrocławiu, czyli do roku 1923. Stanowisko radcy pełnił do 1925 roku, kiedy to w wyniku konfliktu zrezygnował z funkcji. Pensję jednak wypłacano mu aż do 1933 roku, po czym przeszedł na emeryturę. Wojnę spędził w Berlinie, a następnie w Baden-Baden, gdzie zmarł w 1947 roku.

Projekty Maxa Berga wywarły duży wpływ na architekturę Wrocławia. Najważniejszym i najbardziej rozpoznawalnym budynkiem, który powstał według projektu urodzonego w Szczecinie architekta jest Hala Stulecia (w czasach PRL nazywana Hala Ludową). To imponująca budowla w stylu ekspresjonistycznym wybudowana w latach 1911-1913. Hala powstała w związku z rocznicą wydania we Wrocławiu przez Fryderyka Wilhelma III w 1813 roku odezwy wzywającej do powszechnego oporu wobec Napoleona. Oprócz hali przygotowano na tę rocznicę również wystawę prezentującą dorobek Śląska — tzw. Wystawę Stulecia. Hala w momencie powstania była największą budowlą żelbetową, a kopuła wieńcząca projekt była w monecie powstania największą kopułą świata. W 2006 roku Hala Stulecia została wpisana na listę zabytków UNESCO.

Kolejną dużą realizacją wizji Berga jest Dawna Łaźnia Miejska. W 1912 roku władze Wrocławia postanowiły wybudować zakłady kąpielowe dla ludności, która nie posiadała łazienek. W tym samym budynku zdecydowano się również na umieszczenie urzędu podatkowego i domu samotnej matki. Przygotowanie projektu powierzono właśnie Maxowi Bergowi. Architekt zaprojektował budynek w kształcie litery V, ze względu na trójkątną działkę, na której miał stanąć. Elementem łączącym oba skrzydła była klatka schodowa. W budowie wykorzystano najnowocześniejsze wtedy rozwiązania technologiczne: żelbet, konstrukcję szkieletową i prefabrykaty. Bryła typowa jest dla prac Berga — uproszczona, podporządkowana charakterowi użytkowemu budynku. Jej ornamenty inspirowane były śląską sztuką ludową.

Max Berg jest również autorem projektu elektrowni wodnych na Odrze. Elektrownie Wodna „Południowa” powstała w latach 1921-1924. Wraz z przyległymi jazami i Śluzą mieszczańską stanowi część śródmiejskiego węzła wodnego Wrocławia. Przy pracach Bergowi pomagali Ludwig Moshamer i Richard Konwiarz. Zdobienia oraz metaloplastyka była dziełem Jaroslava Vonki oraz Roberta Bednorza. Druga elektrownia wodna, tzw. „Północna” powstała w latach 1924-1925. Również według projektu Maxa Berga. Projekty techniczne przygotował główny inżynier dyplomowany — Kirchner, któremu powierzono również kierowanie pracami. Autorem projektu architektonicznego był Max Berg, wystrój budynku jest autorstwa Ludwiga Mashamera, a metaloplastykę i wykonawstwo robót kowalskich wrót wejściowych do hali hydrozespołów, z personifikacją Ognia i Wody wykonał prof. Jaroslav Vonka.
Max Berg był wizjonerem i warto w trakcie wizyty we Wrocławiu odwiedzić powstałe według jego projektu budowle. Budynki powstawały w momencie dynamicznego rozwoju stolicy Dolnego Śląska.
kraw